2,3 mln osób z niepełnosprawnościami biernych zawodowo. Jak wykorzystać ich potencjał?

Patrząc holistycznie, polski rynek pracy wciąż nie odrobił lekcji z równościowego podejścia do osób z niepełnosprawnościami. Wskaźnik zatrudnienia w tej grupie znacznie odbiega od średniej w Unii Europejskiej, wynagrodzenia w zdecydowanej większości oscylują wokół płacy minimalnej, kolejne badania obnażają minimalne możliwości rozwoju i awansu, a w publicznej narracji dominują stereotypowe stanowiska pracy (ochrona, sprzątanie, proste prace biurowe) i wywodzące się z lat 90-tych ubiegłego stulecia "instrumenty" wspierające aktywizację zawodową (dofinansowania dla pracodawców, Zakłady Pracy Chronionej, Zakłady Aktywności Zawodowej etc.). Wciąż zbyt często osoby z niepełnosprawnościami trafiają do "hermetycznej niszy" zamiast rozwijać swój potencjał i biznesowy potencjał pracodawcy na otwartym, inkluzywnym i dostępnym rynku pracy, o którym mówi - ratyfikowana przez Polskę dokładnie 10 lat temu – Konwencja ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami.

wskazuje Przemysław Żydok, Prezes Zarządu Fundacji Aktywizacja

Od startu programu w 2021 roku do października br. do naszej firmy dołączyło kilkanaście osób z niepełnosprawnościami w ramach nowoutworzonych wakatów, a poziom zatrudnienia OzN w skali roku wzrósł z niecałego 1% do 3,85%. Zatrudniamy w różnych częściach biura, jak i w fabryce. Systematycznie szkolimy też pracowników wszystkich szczebli oraz nowe osoby w organizacji w zakresie komunikacji włączającej i savoir-vivre'u w pracy z osobami o szczególnych potrzebach. Do dziś szkolenie przeszło 66% zespołów biorących udział w programie, a do końca marca 2023 r. planujemy osiągnąć 100%.

wylicza Aleksandra Kusz vel Sobczuk, Kierowniczka Komunikacji Korporacyjnej w firmie Wedel

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami zmieniło nie tylko naszą perspektywę jako pracodawcy, ale także każdego pracownika z osobna. Dzięki temu zwracamy uwagę na tę grupę społeczną, ale też indywidualnie uczymy się większej uważności i empatii. Daje nam to możliwość nabycia nowych kompetencji i form współpracy. Nasze doświadczenia w zatrudnianiu OzN pokazują również, że zyskujemy bardzo chętnych do pracy i zaangażowanych pracowników. Wystarczy dać im przestrzeń do poszerzania własnych kompetencji zgodnie z zawodem, w którym chcą się rozwijać. Pracownicy z niepełnosprawnościami nauczyli nas, że nie ma przeszkód nie do pokonania. Wystarczy mieć otwartą głowę i czerpać z różnorodności, bo jest ona naszym bezcennym kapitałem.

dodaje Aleksandra Kusz vel Sobczuk z firmy Wedel

W kolejny rok wchodzimy z nadzieją na istotne zmiany. Wiąże się to z coraz większym zainteresowaniem w zakresie zatrudniania OzN przez „standardowe firmy”, niewyspecjalizowane w rekrutacji osób z niepełnosprawnością. Pojawiają się pracodawcy, którzy przede wszystkim potrzebują nowych pracowników do rozwoju swojego potencjału, a ewentualne dopłaty czy zmniejszenie „kar na PFRON” jest dla nich zupełnie nieistotne lub stanowi trzecią z kolei motywację (po HR-owej i CSR-owej). Są to często duże podmioty, z wysokimi standardami zarządczymi, w których siatka płac zależy od efektywności biznesowej i jakości wykonywanej pracy, a nie od wysokości dofinansowań i regulacji związanej z minimalnym wynagrodzeniem. Coraz więcej firm zaczyna dostrzegać osoby z niepełnosprawnościami jako ważny element realizowanych polityk ESG czy Diversity, Equity & Inclusion. I zaczyna o tym głośno mówić. Oby tak dalej.

podsumowuje Przemysław Żydok, Prezes Zarządu Fundacji Aktywizacja